W roku 2020 powinny się odbyć nowe, drugie w historii wybory fizjoterapeutów do organów samorządu zawodowego. W tym roku upływa bowiem czteroletnia kadencja organów Krajowej Izby Fizjoterapeutów wybranych w pierwszych po utworzeniu samorządu wyborach w 2016 r. Jednakże obecna sytuacja związana z epidemią koronawirusa SARS-CoV-2 w Polsce wpływa także na funkcjonowanie samorządu zawodowego fizjoterapeutów. W szczególności w związku z powyższą sytuacją wybory do samorządu zawodowego planowane na listopad bieżącego roku zostały przesunięte. Celem artykułu jest przybliżenie fizjoterapeutom podstawowej wiedzy na temat organów samorządu zawodowego – Krajowej Izby Fizjoterapeutów, w tym zasad wyboru ich członków.
Autor: Małgorzata Paszkowska
Absolwentka prawa i studiów podyplomowych menedżerskich, adiunkt w Zakładzie Prawa Administracyjnego Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, gdzie prowadzi działalność naukowo-badawczą oraz zajęcia dydaktyczne m.in. z prawa w ochronie zdrowia oraz marketingu i public relations w ochronie zdrowia, także na kierunku fizjoterapia. Współorganizator kierunku Zdrowie publiczne. Autorka programów i opiekun merytoryczny studiów podyplomowych: Zarządzanie podmiotami leczniczymi, Zarządzania w ochronie zdrowia, Fizjoterapia geriatryczna. Współorganizator Centrum Rehabilitacyjno-Medycznego REH-MEDIQ. Od wielu lat zajmuje się także doradztwem i szkoleniami dla świadczeniodawców medycznych w tym dla zakładów rehabilitacji leczniczej. Zainteresowania zawodowe koncentruje przede wszystkim wokół zagadnień związanych z prawem i zarządzaniem w ochronie zdrowia. Autorka ponad 200 publikacji w zakresie prawa i zarządzania m.in. dotyczących prawnych aspektów rehabilitacji medycznej, w tym poradnika Prawo dla fizjoterapeutów (DIFIN 2016), a także książki Uzdrowiska w systemie ochrony zdrowia (DIFIN 2017). Ekspert Serwisu Prawo i Zdrowie. Współpracownik wielu czasopism branżowych, m.in. Ogólnopolskiego Przeglądu Medycznego, Praktycznej Fizjoterapii i Rehabilitacji.
Od marca 2020 r. w Polsce, podobnie jak na świecie, poważny problem epidemiologiczny oraz społeczny stanowi epidemia zakażeń koronawirusem SARS-CoV-2, powodującym chorobę zakaźną nazwaną COVID-19 (od ang. coronavirus disease 2019). Epidemia wpływa m.in. na ograniczenia udzielania świadczeń zdrowotnych, a także na zmianę ich zasad. Celem artykułu jest przybliżenie podstawowych pojęć i aktualnych zasad związanych z epidemią koronawirusa SARS-CoV-2 w Polsce (według stanu prawnego na dzień 30 października 2020 r.), a w szczególności mających znaczenie praktyczne dla fizjoterapeutów w ich życiu zawodowym i prywatnym. W czasie epidemii zmiany regulacji prawnych są bardzo dynamiczne i należy je na bieżąco monitorować.
Od wielu miesięcy świat, w tym Polska, zmaga się z epidemią koronawirusa SARS-CoV-2. Epidemia koronawirusa wpływa na większość dziedzin życia społecznego i gospodarczego, w tym na wykonywanie zawodu fizjoterapeuty. Wpłynęła także na ograniczenie działalności polskich uzdrowisk.
Rynek usług rehabilitacyjnych w Polsce jest rynkiem o dużym stopniu nasycenia usługodawcami. Widoczna staje się walka szczególnie o pacjentów komercyjnych (pełnopłatnych). Żeby zdobyć/utrzymać pacjentów, oprócz tego, że trzeba mieć profesjonalną, stale podnoszącą kwalifikacje kadrę, należy zadbać także o inne aspekty funkcjonowania zakładu (gabinetu) rehabilitacji, które wpływają na jego wizerunek. Należy m.in. podejmować działania sprzyjające kształtowaniu pozytywnego wizerunku zakładu/gabinetu rehabilitacji leczniczej. Współcześnie wyzwaniem, a także koniecznością dla wszystkich podmiotów wykonujących działalność leczniczą są nie tylko nowoczesne technologie informatyczne, ale także marketing usług i public relations.
Postęp technologiczny, rozwój społeczeństwa informacyjnego, a także wzrost oczekiwań w zakresie opieki medycznej wymagają od świadczeniodawców systemu ochrony zdrowia stosowania coraz nowocześniejszych środków i form w usługach medycznych. Dlatego rozwija się m.in. telemedycyna, która ma zastosowanie również w zakresie rehabilitacji leczniczej. Dodatkowo jej rola wzrosła w obecnym czasie – epidemii w Polsce koronawirusa SARS-CoV-2. Stała się ona alternatywnym sposobem udzielania świadczeń zdrowotnych, w szczególności w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej.
Do podstawowych obowiązków podmiotów wykonujących działalność leczniczą, w tym także zakładów i gabinetów rehabilitacji leczniczej (praktyk zawodowych), należy prowadzenie dokumentacji medycznej. Obowiązek prowadzenia dokumentacji medycznej należy także do ustawowych standardów wykonywania zawodów medycznych, również zawodu fizjoterapeuty. Artykuł 9 ustawy z dnia 25 września 2015 r. o zawodzie fizjoterapeuty (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 952) wyraźnie stanowi, że fizjoterapeuta ma obowiązek prowadzenia i udostępniania dokumentacji medycznej. 15 kwietnia 2020 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 kwietnia 2020 r. w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (Dz. U. z 2020 r., poz. 666). Celem artykułu jest przedstawienie podstawowych regulacji prawnych zawartych w tym rozporządzeniu o istotnym znaczeniu dla fizjoterapeutów.
Do podstawowych ustawowych obowiązków zakładów i gabinetów rehabilitacji leczniczej należy realizacja praw pacjenta. Ponadto do fundamentalnych standardów prawnych wykonywania zawodu fizjoterapeuty należy przestrzeganie praw pacjenta. Podstawowym aktem prawnym regulującym prawa polskiego pacjenta jest ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r., poz. 1127). Celem artykułu jest przedstawienie podstawowych praw osoby ubezwłasnowolnionej jako pacjenta w zakładzie i gabinecie rehabilitacji leczniczej oraz sposobów ich realizacji przez fizjoterapeutę. Ponadto dla celów edukacyjnych przedstawiono w nim podstawowe zagadnienia dotyczące ubezwłasnowolnienia.
Realizacja praw pacjenta należy do podstawowych obowiązków prawnych każdego podmiotu wykonującego działalność leczniczą. Ten obowiązek dotyczy także zakładów i gabinetów rehabilitacji leczniczej. Ponadto do fundamentalnych standardów prawnych wykonywania zawodów medycznych, w tym także zawodu fizjoterapeuty, należy przestrzeganie praw pacjenta. Celem artykułu jest przedstawienie podstawowych praw pacjenta małoletniego (dziecka) w zakładzie i gabinecie rehabilitacji leczniczej oraz sposobów ich realizacji przez fizjoterapeutę.
Celem artykułu jest przedstawienie aktualnych zasad udostępniania dokumentacji medycznej przez zakład rehabilitacji leczniczej oraz praktykę fizjoterapeutyczną określonych w ustawie z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1127).
Świadczeniobiorcom w Polsce przysługuje zaopatrzenie w wyroby medyczne na zlecenie osoby uprawnionej oraz ich naprawa. Ustawa z dnia 25 września 2015 r. o zawodzie fizjoterapeuty (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r., poz. 952) określa m.in. generalny zakres czynności zawodowych fizjoterapeuty, czyli wskazuje, jakich świadczeń zdrowotnych może udzielać fizjoterapeuta.
Informowanie generalnie oznacza przekazywanie określonej treści przez nadawcę do odbiorcy. Nowoczesne zarządzanie w dużym stopniu jest oparte na informacji, jej zdobywaniu i przekazywaniu. Prawo w niektórych wypadkach wprowadza obowiązek informacyjny, m.in. w związku z prowadzoną działalnością leczniczą. W ochronie zdrowia jest on związany z zabezpieczeniem słusznych interesów pacjentów, a przede wszystkim z realizacją ich praw, w tym prawa do informacji.
W każdym podmiocie leczniczym, w tym w zakładzie rehabilitacji leczniczej, może występować zatrudnienie typu pracowniczego i niepracowniczego. Rodzaj zatrudnienia zależy od jego podstawy prawnej. W praktyce fizjoterapeuta może wykonywać swój zawód na podstawie stosunku pracy (jego źródłem jest Kodeks pracy z 1974 r.) lub stosunku cywilnoprawnego (jego źródłem jest Kodeks cywilny z 1964 r.).