Najczęstsze dolegliwości bólowe kompleksu łopatkowo-ramiennego

Recenzja 

Artykuł ma charakter oryginalny, prezentuje bowiem na podstawie kilkuletniego doświadczenia autorów fizjoterapeutyczne leczenie kompleksu łopatkowo-ramiennego. Tytuł opracowania jest właściwy i nie budzi zastrzeżeń. 

Jak rozumiem, autorzy chcą nie tylko zwrócić uwagę na problem zdrowotny związany z chorobą kompleksu łopatkowo-ramiennego, ale przede wszystkim na sposób jego leczenia przy pomocy metod fizjoterapeutycznych, co autorom się w pełni udało. Ponadto – jak sądzę – przedstawiona wizualizacja sposobów leczenia wraz z ich opisem może zachęcić czytelnika do wczesnego zdiagnozowania nie tylko u lekarza, ale także u fizjoterapeuty, co więcej bezinwazyjna fizjoterapeutyczna metoda leczenia może się okazać terapią na tyle skuteczną, niedopuszczającą do zwyrodnień i patologii, tym samym być alternatywną wobec ortopedycznych zabiegów medycznych. 

W zależności od zdiagnozowania przyczyn dolegliwości bólowych i stanu funkcjonalnego kompleksu przedstawione ćwiczenia mają na celu usprawnienie ruchowe wraz z jednoczesnym usuwaniem zmian chorobowych występujących w poszczególnych stawach, a co za tym idzie – dolegliwości bólowych. Ta część artykułu została poprawnie przedstawiona i od strony merytorycznej nie budzi wątpliwości. Wynika to zarówno z doświadczenia służącego jako materiał źródłowy Autora, jak i literatury przedmiotu, które są adekwatne do podjętej problematyki. 

Artykuł jest opracowaniem cennym, daje możliwość wykorzystania w szerszej praktyce fizjoterapeutycznej w kwestii dolegliwości bólowych kompleksu łopatkowo-ramiennego, dlatego też popieram jego opublikowanie. 
 

dr hab. prof. OSW Jerzy Urniaż 

Podstawy anatomii i biomechaniki kompleksu łopatkowo-ramiennego

Kompleks łopatkowo-ramienny to nazwa dla funkcjonalnej jednostki obręczy kończyny górnej. Składa się z pięciu stawów, które wspólnie wpływają na ruchomość, stabilność i ustawienie w przestrzeni kończyny górnej. Zalicza się tu stawy:

• żebrowo-łopatkowy,
• barkowo-obojczykowy,
• mostkowo-żebrowo-obojczykowy,
• ramienny,
• podbarkowy.

Staw żebrowo-łopatkowy

Łopatka – zawieszona na klatce piersiowej za pomocą 17 mięśni – odgrywa ważną rolę w transferze energii mięśniowej z kończyn dolnych i tułowia do kończyn górnych, a także pozwala na większy zakres ruchomości całego kompleksu łopatkowo-ramiennego.

Staw żebrowo-łopatkowy (taką nazwę nosi to fizjologiczne połączenie) ma dwie płaszczyzny ślizgowe:

1. pomiędzy mięśniem podłopatkowym a mięśniem zębatym przednim,
2. pomiędzy mięśniem zębatym przednim a klatką piersiową.

W sytuacji równowagi mięśniowo-powięziowej łopatka rozciąga się od drugiego do siódmego żebra. Przyśrodkowy koniec jej grzebienia znajduje się na wysokości wyrostka kolczystego trzeciego kręgu, a brzeg przyśrodkowy znajduje się w odległości 5–7 cm od kręgosłupa piersiowego. Łopatka tworzy kąt 30° w odniesieniu do płaszczyzny czołowej. Jest to funkcjonalna płaszczyzna dla odwiedzenia stawu ramiennego.

W stawie żebrowo-łopatkowym można wyróżnić ruchy elewacji i depresji, przywiedzenia (retrakcji) i odwiedzenia (protrakcji) (rys. 1), rotacji górnej i dolnej, rotacji wewnętrznej i zewnętrznej. Łopatka ma również możliwość przodopochylenia (rys. 2). Prawidłowe ustawienie łopatki uwarunkowane jest pracą par mięśniowych – agonistów i antagonistów (tab. 1).