Nierzadko możemy spotkać się ze stwierdzeniem, że regularne uprawianie sportu stanowi formę działania profilaktycznego: może pomóc uchronić nas przed różnymi schorzeniami. Aktywnie trenując, pragniemy jak najlepiej zadbać o swoje zdrowie i samopoczucie. Jednak nie zawsze zdajemy sobie sprawę, że czasem to właśnie uprawianie sportu bywa przyczyną różnych dolegliwości. Tak może się stać na przykład w przypadku rozwoju ChZS. Co kryje się pod tym tajemniczo brzmiącym skrótem? I czy faktycznie jako sportowcy mamy się czego obawiać?
Kategoria: Artykuły z czasopisma
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) rozpoznaje szeroko pojęte zjawisko bólu jako subiektywne odczucie i sugeruje specjalistom medycznym zmianę w podejściu do rozpoznania i leczenia tego zjawiska z perspektywy tylko biomedycznej na biopsychospołeczny model podejścia do zdrowia [1].
Aktywność fizyczna jest niezbędnym elementem profilaktyki zdrowia. Dzięki regularnym ćwiczeniom możliwe jest utrzymanie właściwej kondycji organizmu. Istnieje wiele badań potwierdzających znaczenie różnych rodzajów ćwiczeń dla utrzymania i poprawy siły mięśni [1–4]. Polskie Forum Profilaktyki (2008) oraz Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zalecają starszym osobom kompleksowe programy ćwiczeń oraz podkreślają znaczenie ćwiczeń poprawiających stan mięśni dla profilaktyki zdrowia, w tym profilaktyki sarkopenii.
Skolioza to ogólna nazwa obejmująca grupę schorzeń polegających na zmianie kształtu i ustawienia kręgosłupa [6]. Scoliosis Research Society definiuje skoliozę jako wygięcie kręgosłupa, którego kąt mierzony sposobem Cobba na radiogramie wynosi co najmniej 10° [13, 19, 20]. Potocznie nazywana bocznym skrzywieniem kręgosłupa, jest w rzeczywistości deformacją trójwymiarową [1, 4, 17].
Choroba zwyrodnieniowa stawów należy do częstych schorzeń występujących wśród osób dorosłych i w starszym wieku. Jest to złożony i skomplikowany, powolny proces prowadzący do dysproporcji pomiędzy tworzeniem a degeneracją chrząstki stawowej [1]. Klinicznie chorobę zwyrodnieniową stawów określa ból stawu pojawiający się przy ruchach, ograniczenie zakresu ruchów w zajętym stawie oraz postępująca dysfunkcja powodująca osłabienie kończyny i trudności lokomocyjne [2, 3].
Sportowy taniec towarzyski uznano za dyscyplinę sportową stosunkowo niedawno, bo w 1996 r. Jest on dyscypliną acykliczną, złożoną z wielu różnorodnych zadań ruchowych, w której specjalizacja występuje już na wczesnym etapie szkolenia sportowego. Od zawodników wymaga wysoce rozwiniętej koordynacji ruchowej, która pozwala na dopasowanie ruchów ciała do rytmu muzyki [33].
Kręgosłup tworzy silną podstawę dla ciała człowieka. Zaburzenie jego fizjologicznych krzywizn daje wadę pos- tawy. W dzisiejszych czasach wady postawy są zaliczane do chorób cywilizacyjnych. Powodują dolegliwości bólowe oraz dyskomfort. Największą grupę wad postawy stanowią wady nabyte. Jedną z nich mogą być plecy okrągło-wklęsłe.
Zespół de Quervaina jest drugim najczęściej występującym schorzeniem w obrębie kończyny górnej obok zespołu cieśni nadgarstka. Określany jest jako zapalenie pochewek ścięgnistych mięśni pierwszego przedziału prostowników, który zawiera ścięgna mięśnia odwodziciela długiego i prostownika krótkiego kciuka.
Różnego rodzaju schorzenia związane z którymkolwiek odcinkiem kręgosłupa zdarzają się bardzo często. Odcinek szyjny jest szczególnie narażony na rozmaite dysfunkcje. Osłabienie mięśni może w perspektywie czasu zaburzyć prawidłowe funkcjonowanie oraz wykonywanie podstawowych czynności codziennych. W tym przypadku skuteczne jest zastosowanie rehabilitacji. Postępowanie fizjoterapeutyczne ma na celu odbudowanie utraconej siły oraz wytrzymałości mięśniowej, która z czasem pozwoli wykonywać szereg ruchów bez jakiegokolwiek problemu.
Postęp technologiczny, rozwój społeczeństwa informacyjnego, a także wzrost oczekiwań w zakresie opieki medycznej wymagają od świadczeniodawców systemu ochrony zdrowia stosowania coraz nowocześniejszych środków i form w usługach medycznych. Dlatego rozwija się m.in. telemedycyna, która ma zastosowanie również w zakresie rehabilitacji leczniczej. Dodatkowo jej rola wzrosła w obecnym czasie – epidemii w Polsce koronawirusa SARS-CoV-2. Stała się ona alternatywnym sposobem udzielania świadczeń zdrowotnych, w szczególności w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej.
Zapobieganie upadkom u ludzi starszych stanowi wyzwanie dla współczesnej medycyny i fizjoterapii. Upadki są jedną z głównych przyczyn obniżenia jakości życia i mogą prowadzić do inwalidztwa, a nawet śmierci osób w podeszłym wieku. Należy podkreślić, że upadki są przyczyną aż 90–100% złamań kończyn [1].