Lecznicze wykorzystanie jogi wzbudza w ostatnim czasie coraz większe zainteresowanie zarówno wśród pacjentów poszukujących holistycznych rozwiązań swoich problemów, jak i wśród terapeutów doceniających gruntownie przemyślane formy ćwiczeń, które obejmują równocześnie kilka aspektów pracy fizjoterapeutycznej. Artykuł przedstawia propozycję wykorzystania ćwiczeń jogi w pracy z zespołem wyprostnym lędźwiowego odcinka kręgosłupa, zwracając jednocześnie uwagę na konieczność diagnostyki dysbalansu i doboru konkretnych technik w aplikacjach leczniczych.
Dział: Protokoły fizjoterapeutyczne
Wielokierunkowe leczenie w przebiegu reumatoidalnego zapalenia stawów i tocznia rumieniowatego układowego jest niezwykle istotne. Fizjoterapia chorych powinna obejmować ćwiczenia ruchowe i fizykoterapię oraz terapię specjalnymi metodami. Efektem włączenia kilku technik terapeutycznych do procesu leczenia będzie zmniejszenie odczucia bólu, wzrost aktywności i sprawności pacjenta, a więc poprawa jakości życia.
Leczenie trudno gojących się ran jest ogromnym wyzwaniem dla współczesnej medycyny. Rany przewlekłe stanowią powikłania chorób związanych z niedostatecznym zaopatrzeniem tkanek w składniki odżywcze i tlen. W szczególności dotyczą osób w podeszłym wieku, z ograniczoną ruchomością, z miażdżycą naczyń obwodowych i diabetyków [1].
Jednym z najczęstszych powodów, z jakimi pacjenci zwracają się o pomoc do fizjoterapeutów, jest uczucie dyskomfortu lub bólu z towarzyszącym zaburzeniem sylwetki górnej części ciała. Ma to niewątpliwie bezpośredni związek z długotrwałym przyjmowaniem pozycji siedzącej (western seated posture), która nieodzownie towarzyszy zachodniemu stylowi życia. Począwszy od podstawowych czynności dnia codziennego, poprzez aktywność zawodową, a na formach relaksu kończąc, człowiek przyjmuje statyczną pozycję siadu, której daleko do formy z czasów ludzi pierwotnych.
Opanowanie anatomii, zarówno strukturalnej, jak i funkcjonalnej, bez wątpienia jest podstawą skutecznej pracy fizjoterapeutów. W toku szkolenia na studiach wykorzystywane są podręczniki, atlasy, programy komputerowe oraz zajęcia sekcyjne w prosektorium. Niemniej w powszechnej opinii wiedza anatomiczna i biomechaniczna zdobyta na studiach fizjoterapeutycznych jest niewystarczająca i ambitni terapeuci chcący pogłębić swoją wiedzę chętnie inwestują w dodatkowe szkolenia, publikacje książkowe czy cyfrowe aplikacje, dzięki którym można łatwo poznać, zrozumieć i analizować poszczególne struktury ciała.
Medycyna zintegrowana (integrative east-west medicine) jest połączeniem metod medycyny konwencjonalnej z tradycyjną medycyną chińską. Podejście to cieszy się coraz większym zainteresowaniem wśród pacjentów w USA i Europie Zachodniej. Również w Polsce, wraz z rosnącą świadomością pacjentów, chęcią pielęgnowania zdrowia i profilaktyki chorób, rodzi się konieczność poszukiwania nowych metod, które sprostają tym oczekiwaniom, a także staną się uzupełnieniem dotychczasowego systemu opieki zdrowotnej. Równocześnie ważne jest, aby metody te były skuteczne, bezpieczne i dostępne dla pacjentów.
W trakcie terapii Integracji Strukturalnej praca terapeuty podobna jest do stopniowego obierania cebuli. By zrównoważyć napięcia w ciele i poprzez to spowodować lepsze ustawienie ciała w relacji do pionowej linii grawitacji, terapeuta Integracji Strukturalnej warstwa po warstwie opracowuje coraz głębsze tkanki mięśniowo-powięziowe. Sprowadza się to do pracy nad poprawą wzajemnych posturalnych relacji głównych bloków ciała.
Technika Bowena to system leczenia stosowany w celu przywrócenia równowagi wewnętrznej organizmu. Należy ona do technik osteopatycznych. W swojej koncepcji opiera się na fundamentalnych zasadach fizjologii, z których najważniejsza mówi o naturalnych zdolnościach ludzkiego ciała służących do autoregulacji ustroju. Zadaniem techniki Bowena jest przywrócenie swobody ruchu tkanek i płynów ustrojowych poprzez manualne oddziaływanie na tkankę łączną oraz pobudzenie w ten sposób potencjału samoleczniczego organizmu.
Zespół bocznego przyparcia rzepki może być pierwotną i wtórną przyczyną rozwoju dolegliwości w stawie kolanowym bądź (co było tematem poprzedniego artykułu) efektem problemów anatomicznych i funkcjonalnych ogniw stawowych okalających. Cechą wspólną wszystkich tych dolegliwości jest odczuwalny ból w okolicy stawu kolanowego ze szczególnym umiejscowieniem po stronie zewnętrznej rzepki z jej skrajnie bocznym ustawieniem.
Jedną z najczęściej występujących chorób genetycznych u człowieka spowodowanych delecją chromosomów jest zespół Cri du Chat (Cri du Chat syndrom – CdCS). Przyczyną występowania choroby jest aberracja chromosomowa. U 90% pacjentów stwierdza się całkowity lub częściowy ubytek końca albo wewnętrznej części krótkiego ramienia 5. chromosomu, a w 10% przypadków następuje jego przemieszczenie. 5p- to chromosom z grupy B (Bp-). U niektórych pacjentów (10–20%) występuje translokacja chromosomowa albo mozaicyzm. Możliwa jest także inwersja chromosomowa albo chromosom pierścieniowy.
Wady stóp to duży problem zarówno diagnostyczny, jak i terapeutyczny, szczególnie gdy nakładają się z fizjologicznym rozwojem zbliżonym w pewnych okresach do patologicznej formy budowy stopy. Złożoność budowy stóp, tj. duża liczba kości i połączeń stawowych, sugeruje bardzo ważną funkcję stóp. Funkcja ta obejmuje dwa zasadnicze obszary: podporową (jako składowa kończyn dolnych) i amortyzacyjną. Właśnie specyficzna budowa stóp zapewnia łagodne przetoczenie/przeniesienie ciała człowieka nad czworobokiem podparcia, przenosząc środek ciężkości ciała w przód lub w tył podczas chodu czy biegu.
Każda terapia wpływająca na więcej niż jeden wymiar ciała może być określona jako terapia wielowymiarowa. Metoda trójwymiarowa w terapii stóp spełnia te warunki, wpływając na trzy wymiary stopy. Trójwymiarowa manualna terapia wad stóp jest to metoda stworzona przez Barbarę Zukunft-Huber i rozwijana przez nią już od 1992 r. Metoda ta opiera się na fizjologicznym rozwoju aktywności stopy, wykorzystuje wzorce występujące w fizjologicznym rozwoju dziecka oraz skupia się na założeniu, że stopa ma swoją długość, szerokość i wysokość – stąd jej nazwa trójwymiarowa terapia manualna stóp.