Trening funkcjonalny od lat jest używany w przygotowaniu motorycznym. Wzrost jego popularności datuje się na późne lata 80. i wczesne 90. XX w., kiedy zrezygnowano z ćwiczeń na sprzęcie o stałej, określonej osi na rzecz ćwiczenia bardziej fundamentalnych wzorców. Gary Gray i Vern Gambetta byli liderami tej zmiany pokazującej, jak powinno się trenować sportowców i klientów indywidualnych. W przypadku każdej zmiany myślenia występują kontrowersje dotyczące postrzegania treningu funkcjonalnego, jednakże jego podstawą powinno być przede wszystkim poprawienie ogólnej jakości ruchu. W celu prawidłowego funkcjonowania organizmu musi zaistnieć spoistość między mięśniami, stawami i układem nerwowym

Wśród ogromnej różnorodności urazów mechanicznych smagnięcie biczem (tzw. whiplash) przejawia się w najbardziej drastyczny sposób podczas wypadków samochodowych. Whiplash prowadzi do szeroko zakrojonych zmian funkcjonalnych, a nawet strukturalnych w obszarze ludzkiego organizmu, w szczególności przy zapiętym pasie bezpieczeństwa.

Wśród wielu profesjonalistów pracujących na polu opieki zdrowotnej znajdują się terapeuci manualni, którzy jako jedno ze swoich podstawowych narzędzi w pracy z ludzkim ciałem wykorzystują dotyk. Służy im  zarówno jako środek diagnostyczny, jak i terapeutyczny. Dzięki dużym umiejętnościom palpacyjnym podczas badania pacjenta lokalizują kość lub inne twarde struktury znajdujące się pod warstwami miękkich tkanek, jak mięśnie i skóra [1, 2]. Dla chiropraktyków, podobnie jak dla osteopatów czy fizjoterapeutów, badanie palpacyjne wyrostków kręgów oraz właściwe odnalezienie poziomu kręgosłupa jest jednym z najważniejszych narzędzi diagnostycznych i terapeutycznych [3–5].

Obecnie dominującą formą prowadzenia dokumentacji medycznej przez fizjoterapeutów jest forma papierowa. Jednakże coraz więcej osób wykonujących ten zawód medyczny decyduje się na jej prowadzenie w formie elektronicznej. Wynika to z faktu, że e-dokumentacja umożliwia szybszy dostęp do informacji dotyczących stanu zdrowia i udzielonych pacjentom świadczeń zdrowotnych. Dodatkowo e-dokumentacja wyklucza problemy praktyczne związane z brakiem czytelności wpisów dokonanych w dokumentacji papierowej. Przedstawione poniżej uregulowania prawne dotyczące prowadzenia elektronicznej dokumentacji medycznej stanowią małe kompendium wiedzy z nadzieją, że przyczyni się ono do wybrania tej formy prowadzenia dokumentacji przez fizjoterapeutów, która w 2017 r. ma stać się formą obowiązkową i wyłączną.

Udar mózgu to jeden z najczęstszych zespołów klinicznych charakteryzujący się nagłym wystąpieniem objawów ogniskowych lub uogólnionym zaburzeniem czynności mózgu, trwający dłużej niż 24 godziny i nieposiadający innej przyczyny niż naczyniowa. Jest trzecią przyczyną zgonów, a pierwszą prowadzącą do inwalidztwa [1]. Skutki udaru mózgu w 70% przypadków uniemożliwiają samodzielną lokomocję. Zaledwie 25% osób po przebytym udarze powraca do życia społecznego i zawodowego [2]. Z tego powodu jednym z podstawowych celów usprawniania zgłaszanym przez pacjentów jest możliwość samodzielnego przemieszczania się.

Stwardnienie zanikowe boczne (sclerosis lateralis amyotrophica – SLA) to przewlekła, postępująca i jak dotąd nieuleczalna choroba neurodegeneracyjna, należąca do grupy chorób neuronu ruchowego (ang. Motor Neuron Disease – MND). Jej istotą jest postępujące zwyrodnienie górnego i dolnego neuronu ruchowego, co prowadzi do stopniowego niedowładu i zaniku mięśni opuszkowych, mięśni kończyn oraz tułowia. W przebiegu choroby pojawiają się wszystkie objawy typowe dla uszkodzenia motoneuronów, takie jak: spastyczność, wygórowanie odruchów, klonusy, odruchy patologiczne, osłabienie siły mięśni i stopniowy ich zanik, fascykulacje i osłabienie odruchów. W rozwoju choroby dochodzi zatem do stopniowego osłabienia sprawności motorycznej chorego, sprawności mowy, połykania i oddychania. W konsekwencji SLA prowadzi do paraliżu i ostatecznie śmierci poprzez zatrzymanie pracy mięśni oddechowych.

Staw barkowy (a dokładnie ramienno-łopatkowy) jest stawem kulistym wolnym, o największym zakresie ruchu spośród wszystkich stawów organizmu. Związane jest to ze stosunkowo małą panewką w porównaniu z dużą głową kości ramiennej oraz obszerną i luźną torebką stawową (przybiera ona kształt luźnego długiego i obszernego worka). Niestety, ma to wpływ na niewielką stabilność stawu i jego dużą podatność na różnego rodzaju kontuzje, urazy i uszkodzenia. Jednym z najczęściej występujących jest zwichnięcie przednie stawu barkowego.

Tempo rozwoju współczesnego świata jest zaskakująco szybkie. Technologia, którą człowiek wyprodukował i którą cały czas udoskonala, pozwala mu na tworzenie supernowoczesnych maszyn. Ich niezwykła precyzja połączona z szybkością działania umożliwia znaczne skrócenie pewnych procesów. Czynności, które dawniej zajmowały naukowcom lata, obecnie trwają miesiące, a nawet tygodnie. Owocuje to m.in. corazskuteczniejszą walką z chorobami, a co za tym idzie - wydłużeniem życia człowieka i poprawieniem jego jakości. Dzięki temu wyliczenia Krajowego Rejestru Nowotworów, z których wynika, że ludzie po 60. roku życia 10-krotnie częściej chorują na raka niż osoby w wieku 20–40 lat [1], nie są aż tak przerażające.

Masaż leczniczy to jeden z najstarszych sposobów wykorzystania zmysłu dotyku w celu łagodzenia różnego rodzaju dolegliwości bólowych. Masaż medyczny to jedna z metod stosowanych w medycynie fizykalnej [1]. Jest on środkiem terapeutycznym opierającym swoje działanie na teoretycznych i klinicznych dyscyplinach medycznych oraz wielu naukach przyrodniczych. Jego istotą jest świadome, sprężyste odkształcanie tkanek, przy uwzględnianiu homeostazy strukturalnej i zasady tensegracji. Przydatność masażu medycznego, jako wysoko kwalifikowanej metody stosowanej w medycynie fizykalnej, uwarunkowana jest zjawiskami biologicznymi (regeneracja, reparacja, adaptacja, kompensacja) powstałymi w wyniku sprężystego odkształcania tkanek, w celu przywrócenia najbardziej optymalnego rozkładu napięcia tkanek i usunięcia lub ograniczenia szkodliwego wpływu czynników naruszających lokalną równowagę procesów zachodzących w organizmie [2].

Nikogo nie trzeba przekonywać do tego, że anatomia palpacyjna stanowi podstawę wszelkiej terapii manualnej. Nie sposób precyzyjnie przeprowadzić zabiegu uwolnienia punktu spustowego w mięśniu, manipulacji powięzi czy mobilizacji stawu, nie znając przebiegu mięśnia, granic przegród powięziowych lub ukształtowania powierzchni stawowej, która determinuje kierunek ślizgu stawowego. Ogromnym ułatwieniem w nauce anatomii palpacyjnej jest posługiwanie się przekrojami poprzecznymi ciała w oparciu o kostne punkty odniesienia. Ze względu na jednoczesną dostępność do różnych stref przekroju poprzecznego obręczy barkowej palpację opisaną w niniejszym artykule przeprowadzono w pozycji siedzącej pacjenta.

Szacuje się, że obrażenia stawu kolanowego stanowią 15–30% wszystkich uszkodzeń ciała, w urazach sportowych odsetek ten wzrasta od 33–70%. Wykluczając sportowców, urazy tkanek miękkich dotyczą często również osób nieaktywnych fizycznie i osób starszych [1–3].