Zespół trzaskającego biodra (snapping hip syndrome – SHS), inaczej zwany coxa saltans lub biodro strzelające, to patologia stawu biodrowego opisywana jako słyszalny i/lub wyczuwalny podczas ruchu trzask albo kliknięcie w biodrze, któremu czasem towarzyszy ból. Ogólnie powodem charakterystycznego objawu jest przeskakiwanie ścięgna mięśnia nad wyniosłością kostną. Ból, zwiększający się po wysiłku fizycznym, opisywany jako tępy, związany jest ze stanem zapalnym odpowiednich kaletek w wyniku ich ciągłego drażnienia. Trzaskanie i ból najczęściej pojawiają się przy wchodzeniu po schodach, przy wstawaniu z pozycji siedzącej oraz przy rotowaniu nogi w leżeniu na boku.

Mięsień gruszkowaty pełni funkcję rotatora zewnętrznego oraz słabego odwodziciela i zginacza stawu biodrowego. Zespół mięśnia gruszkowatego (piriformis syndrome) jest dość rzadko występującym schorzeniem. Inną powszednią nazwą tego zespołu jest portfelowa rwa kulszowa (wallet sciatica).   

Kolejny poranek. Wstajesz zmotywowany do pracy, ubierasz się w markowe ciuchy, jesz lekkie śniadanie, wychodzisz na poranny jogging. Cały ten rytuał powtarzasz nie od dziś, wszystkie szczegóły co do minuty wypełniają początek dnia. Zwracasz dużą uwagę na swój wygląd, dietę oraz dobre samopoczucie. Jest jednak jedna czynność, o której nie pomyślałeś ani sekundy. To oddech. 

Niniejszy tekst jest pierwszym z serii artykułów dotyczących zachodzących zmian w analizowaniu ludzkiego ruchu i jego biomechaniki. W cyklu przeanalizowane zostaną poszczególne ciągłości mięśniowo-powięziowe, badania z zakresu powięzi, ułożenie ciała i ruch w różnych aspektach zależności strukturalnych w ciele. Każdy z artykułów podejmie inny aspekt wszystkich wymienionych elementów. Publikowany co kwartał artykuł będzie miał na celu przybliżenie koncepcji anatomy trains (taśm anatomicznych), metody integracji strukturalnej KMI (Kinesis Myofascial Integration) oraz informacji związanych z powięziowym spojrzeniem na ciało człowieka.   

W Polsce mięsaki tkanek miękkich (MTM) stanowią 1% wszystkich złośliwych nowotworów u dorosłych i 10% u dzieci. Rocznie występuje ok. 800–1000 nowych zachorowań. Mięsaki tkanek miękkich potrafią powstawać w każdej tkance pochodzenia mezenchymalnego, głównie jednak pochodzą z mezodermy oraz ektodermy. Najczęściej występują na kończynach (50%), na tułowiu, w przestrzeni wewnątrz- i zewnątrzotrzewnowej (40%) oraz na głowie i szyi (10%).

Ćwiczenie 1: Techniki tkanek miękkich rozcięgno-podeszwowe i mięśnie krótkie stopy zlokalizowane po stronie podeszwowej Cel: Zmniejszenie napięcia tkanek miękkich zlokalizowanych na podeszwowej stronie stopy. Pozycja wyjściowa: 1. Dziecko znajduje się w pozycji leżenia przodem. 2. Staw kolanowy zgięty do ok. 90°, stopa w pozycji nieznacznego zgięcia podeszwowego z palcami ustawionymi w zgięciu, co kontroluje prawa dłoń terapeuty. 3. Palce lewej dłoni zagłębione w tkankach miękkich stopy od strony przyśrodkowej. Sposób wykonania ćwiczenia: Najlepiej wyczuwalne będzie grube i twarde pasmo rozcięgna podeszwowego stopy rozciągające się od pięty aż do głów poszczególnych kości śródstopia. W tej pozycji terapeuta ma również dostęp do mięśni krótkich zginaczy stopy (zginacz krótki palców, zginacz krótki palucha), a także mięśnia zginacza długiego palucha. Terapeuta ocenia palpacyjnie napięcie poszczególnych tkanek i w zależności od potrzeby w pozycji zbliżonych przyczepów umieszcza swoje palce lewej ręki w odpowiednich bruzdach międzymięśniowych (ryc. A). Następnie w celu wykonania techniki terapeuta prawą ręką wykonuje stopniowe i powolne pogłębianie ruchu zgięcia grzbietowego w stawie skokowym oraz wyprostu w stawach międzypaliczkowych oraz paliczkowo-śródstopnych, cały czas utrzymując palce lewej ręki w leczonym miejscu. Gdy podczas wykonywania ruchu terapeuta poczuje pojawiające się pod palcami napięcie tkanek lub gdy nasilą się dolegliwości bólowe pacjenta, należy zatrzymać ruch i zaczekać na zmniejszenie napięcia tkanek. Gdy to nastąpi, można wrócić do stopniowego pogłębiania ruchu (ryc. B). Liczba powtórzeń: Całą czynność w zależności od potrzeb można powtórzyć kilkakrotnie, tak aby napięcie tkanek i ich bolesność uległa zmniejszeniu. Standardowo wykonuje się ok. 5 powtórzeń. Oczekiwany efekt: Zmniejszenie napięcia na tkankach miękkich znajdujących się na podeszwowej stronie stopy.     Ryc. 1A–B. Techniki tkanek miękkich rozcięgno-podeszwowe i mięśnie krótkie stopy zlokalizowane po stronie podeszwowej Ryc. 1B Czytaj również: Stopa wydrążona Ćwiczenie 2: Techniki mobilizacji ograniczonego ślizgu grzbietowego kości sześciennej względem kości piętowej oraz V kości względem kości sześciennej Pozycja wyjściowa: 1. Dziecko znajduje się w pozycji leżenia przodem ze stopą i podudziem podpartymi na klinie terapeutycznym. Sposób wykonania ćwiczenia: Terapeuta lewą ręką obejmuje kość piętową i dociska ją do klina w celu lepszej stabilizacji. Prawa ręka terapeuty wykonuje mobilizację ograniczonego ślizgu grzbietowego kości sześciennej względem kości piętowej poprzez głowę II kości śródręcza. Mobilizację wykonuje się w stopniu II i III napięcia struktur torebki stawowej w czasie od minimum 7 sekund do 1,5 minut, zależnie od tolerancji dziecka. W celu mobilizacji ograniczonego ślizgu grzbietowego V kości śródstopia należy odpowiednio zmienić chwyt. Terapeuta stabilizuje kość sześcienną, która jest podparta na klinie terapeutycznym, natomiast drugą ręką wykonuje mobilizację V kości śródstopia w kierunku dogrzbietowym. Liczba powtórzeń: Poszczególne mobilizacje dla każdego stawu wykonuje się standardowo w 3 powtórzeniach, trwających od 7 sekund do ok. 1,5 minuty w zależności od tolerancji dziecka. Oczekiwany efekt: Odtworzenie ślizgu grzbietowego kości sześciennej względem kości piętowej oraz V kości śródstopia względem kości sześciennej.     Ryc. 2. Techniki mobilizacji ograniczonego ślizgu grzbietowego kości sześciennej względem kości piętowej oraz V kości względem kości sześciennej Ćwiczenie 3: Techniki mobilizacji ograniczonego ślizgu grzbietowego kości skokowej względem kości łódkowatej oraz kości klinowatej I względem kości łódkowatej Cel: Poprawa ruchomości śródstopia. Pozycja wyjściowa: 1. Dziecko znajduje się w pozycji leżenia przodem ze stopą i podudziem podpartymi na klinie terapeutycznym.  2. Kość skokowa podparta jest na klinie terapeutycznym. Sposób wykonania ćwiczenia: Terapeuta lewą ręką obejmuje kość piętową i dociska ją do klina w celu lepszej stabilizacji stopy. Prawa ręka terapeuty wykonuje mobilizację ograniczonego ślizgu grzbietowego kości łódkowatej względem kości skokowej poprzez głowę II kości śródręcza. Mobilizację wykonuje się w stopniu II i III napięcia struktur torebki stawowej w czasie od minimum 7 sekund do 1,5 minuty, zależnie od tolerancji pacjenta. W celu mobilizacji ograniczonego ślizgu grzbietowego kości klinowatej I należy odpowiednio zmienić chwyt. Terapeuta stabilizuje kość łódkowatą, która jest podparta na klinie terapeutycznym, natomiast drugą ręką wykonuje mobilizację kości klinowatej I w kierunku dogrzbietowym. Liczba powtórzeń: Poszczególne mobilizacje dla każdego stawu wykonuje się standardowo w 3 powtórzeniach, trwających od 7 sekund do ok. 1,5 minuty w zależności od tolerancji dziecka. Oczekiwany efekt: Poprawa zakresu ruchomości śródstopia, odtworzenie ślizgu grzbietowego kości skokowej względem kości łódkowatej oraz kości klinowatej i względem kości łódkowatej.     Ryc. 3. Techniki mobilizacji ograniczonego ślizgu grzbietowego kości skokowej względem kości łódkowatej oraz kości klinowatej I względem kości łódkowatej Ćwiczenie 4: Techniki poizometrycznej relaksacji mięśni (PIR) dla mięśnia piszczelowego tylnego Cel: Poprawa zakresu ruchu ewersji w stawie skokowym dolnym. Pozycja wyjściowa: 1. Dziecko w pozycji leżenia przodem, z kolanem zgiętym pod kątem ok. 90°. 2. Terapeuta lewą dłonią obejmuje dystalną część podudzia pacjenta dla lepszej stabilizacji, a prawą dłonią obejmuje stopę od jej strony przyśrodkowej oraz od powierzchni podeszwowej. 3. Stopa znajduje się w pozycji neutralnej. Sposób wykonania ćwiczenia: W celu zmniejszenia napięcia mięśniowego mięśnia piszczelowego tylnego terapeuta może wykonać technikę relaksacji poizometrycznej. W pozycji początkowej dziecko nie powinno odczuwać żadnego rozciągania. Następnie prosi się o wykonanie lekkiego napięcia mięśnia poprzez dociśnięcie przodostopia do przedramienia terapeuty na 20–30% siły maksymalnej. Takie napięcie pacjent utrzymuje przez ok. 5 sekund. Po tym czasie prosi się o rozluźnienie napięcia i po 1–2 sekundach terapeuta nieznacznie pogłębia ruch zgięcia grzbietowego w stawie skokowym poprzez przeniesienie swojego ciężaru ciała na przedramię, aż do odczucia pierwszego napięcia wraz z komponentą ewersji (ryc. B). W tym nowym zakresie należy pozostać przez kolejne 30 sekund. Całą sekwencję, czyli napięcie – rozluźnienie – rozciągnięcie, można powtórzyć 3–5 razy. Na koniec dla zwiększenia efektu rozluźnienia mięśnia piszczelowego tylnego można wykonać napięcie jego antagonisty, czyli mięśni zginaczy grzbietowych stopy. W tym celu po wykonaniu ostatniej sekwencji dziecko proszone jest o utrzymanie zgięcia grzbietowego stopy, a terapeuta po przełożeniu ręki na grzbietową powierzchnię stopy wykonuje opór w kierunku zgięcia podeszwowego. Napięcie powinno trwać ok. 10 sekund i intensywnością 50% siły maksymalnej. Oczekiwany efekt: Zmniejszenie napięcia mięśnia piszczelowego tylnego, poprawa zakresu ruchu ewersji.     Ryc. 4A–B. Techniki PIR dla mięśnia piszczelowego tylnego Ryc. 4B Ćwiczenie 5: Technika PIR dla mięśnia płaszczkowatego Cel: Poprawa ruchomości w stawie skokowym górnym w kierunku zgięcia grzbietowego. Pozycja wyjściowa: 1. Dziecko w pozycji leżenia przodem, z kolanem zgiętym pod kątem ok. 90°. 2. Terapeuta lewą dłonią obejmuje dystalną część podudzia dziecka dla lepszej stabilizacji, a prawą dłonią obejmuje stopę od strony podeszwowej. 3. Stopa znajduje się w pozycji neutralnej. Sposób wykonania ćwiczenia: W celu zmniejszenia napięcia mięśniowego mięśnia płaszczkowatego terapeuta może wykonać technikę relaksacji poizometrycznej. W pozycji początkowej pacjent nie powinien odczuwać żadnego rozciągania. Następnie prosi się go o wykonanie lekkiego napięcia mięśnia płaszczkowatego poprzez dociśnięcie przodostopia do przedramienia terapeuty na 20–30% siły maksymalnej. Takie napięcie dziecko utrzymuje przez ok. 5 sekund. Po tym czasie prosi się o rozluźnienie napięcia i po 1–2 sekundach terapeuta nieznacznie pogłębia ruch zgięcia grzbietowego w stawie skokowym, poprzez przeniesienie swojego ciężaru ciała na przedramię, aż do odczucia pierwszego napięcia. W tym nowym zakresie należy pozostać przez kolejne 30 sekund. Całą sekwencję, czyli napięcie – rozluźnienie – rozciągnięcie, można powtórzyć 3–5 razy. Na koniec dla zwiększenia efektu rozluźnienia mięśnia płaszczkowatego można wykonać napięcie jego antagonisty, czyli mięśni zginaczy grzbietowych stopy. W tym celu po wykonaniu ostatniej sekwencji dziecko proszone jest o utrzymanie zgięcia grzbietowego stopy, a terapeuta po przełożeniu ręki na grzbietową powierzchnię stopy wykonuje opór w kierunku zgięcia podeszwowego. Napięcie powinno trwać ok. 10 sekund i intensywnością 50% siły maksymalnej. Oczekiwany efekt: Zmniejszenie napięcia mięśnia płaszczkowatego, poprawa zakresu ruchomości w stawie skokowym górnym w kierunku zgięcia grzbietowego.     Ryc. 5. Technika PIR dla mięśnia płaszczkowatego Czytaj również: Stopa reumatoidalna – propozycja fizjoterapii Ćwiczenie 6: Technika samodzielnego rozciągania dla mięśnia brzuchatego łydki i płaszczkowatego Cel: Zmniejszenie napięcia i rozciąganie mięśni grupy tylnej goleni. Pozycja wyjściowa: 1. Dziecko staje przy ścianie w taki sposób, aby rozciągana kończyna znajdowała się w pozycji zakrocznej. 2. Druga kończyna dolna znajduje się w pozycji wykrocznej, a obie dłonie opierają się o ścianę.  3. Poddawana rozciąganiu stopa ustawiona jest na klinie terapeutycznym w taki sposób, aby była ustawiona w pozycji zgięcia grzbietowego. Sposób wykonania ćwiczenia: W celu wykonania samodzielnego rozciągania mięśnia brzuchatego łydki oraz mięśnia płaszczkowatego pacjent wykonuje powolne ugięcie obu stawów łokciowych i tym samym pochyla się całym tułowiem do przodu w stronę ściany. Istotne jest, aby podczas wykonywania tego ruchu pięta rozciąganej stopy nie utraciła kontaktu z podłożem i znajdowała się przez cały czas na klinie terapeutycznym, a także aby pacjent zbliżył cały tułów do ściany poprzez ugięcie stawów łokciowych, a nie przesunięcie brzucha do przodu, co będzie się wiązało z pogłębieniem lordozy lędźwiowej. W celu zmniejszenia napięcia mięśniowego tylnej grupy mięśni podudzia dziecko może wykonać technikę relaksacji poizometrycznej. W pozycji początkowej dziecko nie powinno odczuwać żadnego rozciągania. Następnie prosi się o wykonanie lekkiego napięcia mięśni grupy tylnej poprzez dociśnięcie przodostopia do klina na 20–30% siły maksymalnej i utrzymanie go przez około 5 sekund. Prosi się też o rozluźnienie napięcia i po 1–2 sekundach pacjent nieznacznie pogłębia ruch zgięcia grzbietowego w stawie skokowym poprzez pochylenie tułowia na ścianę do odczucia pierwszego napięcia i pozostaje w tym zakresie przez 30 sekund. Liczba powtórzeń: Całą sekwencję napięcie – rozluźnienie – rozciągnięcie można powtórzyć 3–5 razy. Jeżeli celem jest strukturalne zwiększenie długości skróconego mięśnia, należy wykorzystać formę rozciągania statycznego. Najlepszą efektywność uzyskuje się, gdy pozycję rozciągającą utrzymuje się w jak najdłuższym czasie – nawet do 10 minut. Oczekiwany efekt: W zależności od wykonywanej techniki uzyskuje się efekt zmniejszenia napięcia mięśni lub strukturalne rozciągnięcie.     Ryc. 6. Technika samodzielnego rozciągania dla mięśnia brzuchatego łydki i płaszczkowatego Marcin Rosiński

Ćwiczenie 1: Trakcja stawu skokowego górnego Cel: Poprawa ruchomości stawu skokowego górnego, zmniejszenie napięcia tkanek okołostawowych, przygotowanie do mobilizacji. Pozycja wyjściowa: 1. Podudzie dziecka ustabilizowane jest na stole pasem stabilizacyjnym. 2. Prawa dłoń terapeuty obejmuje kość skokową od strony przyśrodkowego łuku stopy, a lewa dłoń obejmuje kość piętową od strony bocznej. Kierunek ruchu: Kość skokowa – dystalnie. Zastosowanie: W przypadku ograniczonego zgięcia grzbietowego i podeszwowego w stawie skokowym górnym. Liczba powtórzeń: W zależności od tolerancji pacjenta wykonuje się mobilizacje trwające od 7 sekund do 1,5 minuty, standardowo 3–5 powtórzeń. Oczekiwany efekt: Poprawa zakresu ruchu w stawie skokowym górnym, rozluźnienie tkanek okołostawowych, przygotowanie do ćwiczeń i mobilizacji. Ćwiczenie 2: Trakcja stawu skokowego dolnego   Cel: Poprawa ruchomości stawu skokowego dolnego, rozluźnienie tkanek okołostawowych. Pozycja wyjściowa: 1. Dziecko w pozycji leżenia przodem, przodostopie leży na stole. W celu stabilizacji kość skokowa podparta jest woreczkiem z piaskiem. 2. Lewa dłoń terapeuty chwyta od strony brzusznej dystalną część podudzia dziecka, a kciuk obejmuje podudzie od strony bocznej. 3. Terapeuta umieszcza palce swojej prawej dłoni od strony podeszwowej stopy dziecka, obejmując kość piętową. 4. Przedramię terapeuty spoczywa na podudziu dziecka. Kierunek ruchu: Kość piętowa – dystalnie. Zastosowanie: W przypadku ograniczeń ruchu inwersji oraz ewersji stopy. Liczba powtórzeń: W zależności od tolerancji pacjenta wykonuje się mobilizację trakcyjną trwającą od 7 sekund do 1,5 minuty, standardowo w 3–5 powtórzeniach. Oczekiwany efekt: Przygotowanie do wmobilizacji stawowych i ćwiczeń, poprawa zakresu ruchomości stawu skokowego dolnego, rozluźnienie tkanek okołostawowych. Ćwiczenie 3: Mobilizacja ślizgu brzusznego kości skokowej   Cel: Odtworzenie ślizgu brzusznego kości skokowej względem kości piszczelowej. Pozycja wyjściowa: 1. Podudzie dziecka ustabilizowane jest pasem stabilizacyjnym na stole. 2. Stopa wystaje poza krawędź leżanki, a staw skokowy górny ustawiony jest w pozycji spoczynkowej. Sposób wykonania ćwiczenia: Podudzie dziecka ustabilizowane jest pasem stabilizacyjnym na stole. Stopa wystaje poza krawędź leżanki, a staw skokowy górny ustawiony jest w pozycji spoczynkowej. Lewa dłoń terapeuty obejmuje kości stępu dziecka od strony przyśrodkowej stopy i wykonuje trakcję w stopniu pierwszym (kierunek: kość skokowa – dystalnie). Palec wskazujący lewej dłoni terapeuty ułożony jest na kości skokowej od strony grzbietowej. Prawa dłoń terapeuty ułożona jest na kości piętowej, bezpośrednio przy kości skokowej – palec wskazujący od strony strzałkowej, kciuk – od strony piszczelowej. Kierunek ruchu: Kość skokowa – dobrzusznie. Zastosowanie: W przypadku ograniczonego ruchu zgięcia podeszwowego. Liczba powtórzeń: W zależności od tolerancji pacjenta wykonuje się mobilizacje trwające od 7 sekund do 1,5 minuty, standardowo 3–5 powtórzeń. Oczekiwany efekt: Poprawa zakresu ruchu zgięcia podeszwowego w stawie skokowym górnym. Ćwiczenie 4: Mobilizacja ślizgu grzbietowego kości skokowej   Pozycja wyjściowa: 1. Podudzie dziecka ustabilizowane na stole pasem stabilizacyjnym. 2. Stopa wystaje poza krawędź stołu. 3. Staw skokowy górny ustawiony w pozycji spoczynkowej. Sposób wykonania ćwiczenia: Terapeuta lewą dłonią chwyta kość piętową od strony przyśrodkowej i wykonuje lekką trakcję (stopień I) w stawie skokowo-goleniowym. Prawa dłoń terapeuty obejmuje od strony przyśrodkowej kości stępu, kciuk ułożony od strony grzbietowej na kości skokowej. Kierunek ruchu: Kość skokowa – dogrzbietowo. Zastosowanie: W przypadku ograniczonego zgięcia grzbietowego stopy. Liczba powtórzeń: W zależności od tolerancji pacjenta wykonuje się mobilizacje trwające od 7 sekund do 1,5 minuty, standardowo 3–5 powtórzeń. Oczekiwany efekt: Poprawa zakresu ruchu zgięcia grzbietowego w stawie skokowym górnym. Oznaczenie podpórki kości skokowej (orientacyjny podział stawu skokowego dolnego na komorę przednią i tylną od strony przyśrodkowej) W celu palpacji podpórki kości skokowej stopa dziecka powinna być ustawiona w taki sposób, aby tworzyć z podudziem kąt 90°. Sposób wykonania: Terapeuta przemieszcza swój palec od przyśrodkowej krawędzi podeszwowej strony stopy na wysokości kostki przyśrodkowej w kierunku proksymalnym.  Pierwszą napotkaną strukturą kostną będzie podpórka kości skokowej. Oznaczenie dna zatoki stępu (orientacyjny podział stawu skokowego dolnego na komorę przednią i tylną od strony bocznej) Sposób wykonania: Stopa dziecka ustawiona w pozycji pośredniej. Terapeuta układa swój palec wskazujący na brzegu przednim kostki bocznej, a następnie powoli przesuwa go w kierunku podeszwy stopy. Dno zatoki stępu pojawi się pod opuszką palca w postaci zagłębienia, do którego dostęp może być utrudniony przez mięsień prostownik krótki palców. Podczas palpacji mięsień ten powinien być rozluźniony. Ćwiczenie 5: Ślizg boczny kości piętowej w komorze przedniej   Cel: Poprawa ruchomości w stawie skokowym dolnym do ruchu ewersji. Pozycja wyjściowa: 1. Stopa dziecka ułożona jest na stole i zwrócona do niego swoją powierzchnią boczną. 2. Dystalna część kości podudzia oraz kość skokowa podparte są od strony bocznej woreczkiem z piaskiem. Sposób wykonania ćwiczenia: W przypadku ograniczenia ruchu ewersji stopy ograniczony będzie ślizg boczny kości piętowej w komorze przedniej. Ograniczenie takie może występować w przypadku szpotawego ustawienia kości piętowej. Terapeuta prawą dłonią obejmuje kość piętową od strony podeszwowej, układając swój kciuk na wysokości komory przedniej stawu skokowego dolnego, a palce – na powierzchni bocznej stopy. Lewa dłoń terapeuty ułożona jest nasadą na kciuku prawej dłoni, który ogniskuje siłę mobilizacji w odpowiednim miejscu. Kierunek ruchu: Kość piętowa – bocznie w komorze przedniej. Liczba powtórzeń: Czas trwania mobilizacji od 7 sekund do 1,5 minuty, zależnie od tolerancji dziecka. Siła w stopniu II i III napięcia torebki stawowej. Oczekiwany efekt: Odtworzenie ślizgu bocznego kości piętowej w komorze przedniej – poprawa zakresu ruchomości w stawie skokowym dolnym w kierunku ruchu ewersji. Ćwiczenie 6: Ślizg przyśrodkowy kości piętowej w komorze tylnej    Pozycja wyjściowa: 1. Stopa dziecka ułożona jest na stole i zwrócona do niego swoją powierzchnią przyśrodkową. 2. Dystalna część kości podudzia oraz kość skokowa podparte są woreczkiem z piaskiem. Sposób wykonania ćwiczenia: W przypadku ograniczenia ruchu ewersji stopy ograniczony będzie ślizg przyśrodkowy kości piętowej w komorze tylnej. Ograniczenie takie może występować w przypadku szpotawego ustawienia kości piętowej.  Terapeuta lewą dłonią obejmuje kość piętową od strony podeszwowej, układając swój kciuk na wysokości komory tylnej stawu skokowego dolnego, a palce – od strony przyśrodkowej stopy. Prawa dłoń terapeuty ułożona jest nasadą na kciuku lewej dłoni, który ogniskuje siłę mobilizacji w odpowiednim miejscu. Kierunek ruchu: Kość piętowa – przyśrodkowo w komorze tylnej stawu skokowego dolnego. Liczba powtórzeń: Czas trwania mobilizacji od 7 sekund do 1,5 minuty, zależnie od tolerancji dziecka. Siła w stopniu II i III napięcia torebki stawowej. Oczekiwany efekt: Odtworzenie ślizgu przyśrodkowego kości piętowej w komorze tylnej – poprawa zakresu ruchomości w stawie skokowym dolnym w kierunku ruchu ewersji. Marcin Rosiński

Zgodnie z przepisami prawa na kierowniku podmiotu leczniczego spoczywa odpowiedzialność za zapewnienie przestrzegania praw pacjenta w placówce medycznej. Odpowiedzialność ta wyraża się przede wszystkim w zapewnieniu dostępu do informacji o prawach pacjenta, zapewnieniu pacjentom dostępu do dokumentacji medycznej i przestrzeganiu ochrony danych osobowych pacjentów.

Proces rehabilitacji jest spotkaniem dwóch specjalistów: pacjenta – można by rzec eksperta od samego siebie, swoich doznań i znajomości swojego schorzenia, oraz fizjoterapeuty – eksperta od narządu ruchu, mentora w kwestii sposobów procesu dochodzenia do zdrowia fizycznego. Celem obu tych ekspertów jest przede wszystkim niesienie ulgi w cierpieniu poprzez redukcje odczuć bólowych i przywracanie sprawności. 

Termoterapia to zastosowanie do potrzeb leczenia temperatury otoczenia wyższej od temperatury ciała pacjenta (ciepłolecznictwo) lub w przypadku leczenia zimnem – temperatury znacznie niższej od fizjologicznej temperatury ciała (zimnolecznictwo).

Pole magnetyczne niskiej częstotliwości stosuje się w terapii od ponad 20 lat. Dzięki postępowi w nauce i technice można skutecznie wykorzystywać tę formę energii fizycznej w medycynie, a magnetoterapia stała się istotnym elementem uzupełniającym leczenie wielu poważnych schorzeń. 

W gabinecie fizjoterapeutycznym często spotkać można osoby wskazujące na pośladek jako miejsce występowania u nich objawów bólowych. Najczęściej dolegliwości te towarzyszą zespołom bólowym kręgosłupa lędźwiowego. Praktyka uczy, że istnieje duża liczba struktur mięśniowych, więzadłowych, torebkowo-stawowych, okostnowych, nerwowych, których podrażnienie manifestuje się właśnie bólem pośladka. Co ciekawe, sam mięsień pośladkowy wielki rzadko jest przyczyną bólu.